Ege Üniversitesi(EÜ), Türk Dünyası ile Münasebetler ve Orhun Koordinatörlüğü tarafından “Türk Dünyasının Dünü, Bugünü ve Geleceği” semineri düzenlendi. EÜ Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü Konferans Salonu’nda gerçekleşen seminere, Azerbaycan Lisanlar Üniversitesi Türk Dünyası Araştırmaları Merkezi Başkanı Celal İbrahimov konuşmacı olarak katıldı. Aktifliğe; EÜ Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Abdullah Temizkan, Türk Dünyası İle Alakalar ve Orhun Koordinatörlüğü Koordinatör Yardımcısı Öğr. Gör. Kenan Doğan, akademisyenler, öğrenciler katıldı.
Seminerde, Azerbaycan Lisanlar Üniversitesi Türk Dünyası Araştırmaları Merkezi Başkanı Celal İbrahimov, Türk Dünyasının tarihî sürecini, şimdiki pozisyonunu ve geleceğe yönelik vizyonunu kapsamlı bir biçimde ele aldı. Türk devletleri ortasındaki kültürel, ekonomik ve siyasi ilgilerin geçmişten günümüze seyrini kıymetlendirdi. Konuşmasında, Türk Dünyasının karşı karşıya olduğu meydan okumaların yanı sıra, iş birliği potansiyellerini ve ortak geleceğe yönelik stratejik amaçları irdeledi. İbrahimov’un sunumunda, Türk Dünyasının demografik yapısı, dil birliği, tarihî bağlar ve bölgesel entegrasyon uğraşları üzere hususlar da ele alındı.
“Türk Dünyası olarak birlikte hareket etmeliyiz”
Türk Dünyasının kendi kıymetlerinden aldığı güçle hareket etmesi gerektiğini söyleyen TDAE Müdürü Prof. Dr. Abdullah Temizkan, “Türk Dünyasının geleceği olan kıymetli gençlerimiz, İsmail Gaspıralı’nın ‘dilde, fikirde, işte birlik’ şiarını kendinize rehber edinmeli. Bilgi ve medeniyetin temeli olan lisan birliğini sağlayarak, üniversal sıkıntılara kendi köklerimizden beslenen fikirlerle tahliller üretmeliyiz. Bir ayağımızı kendi kültürümüze sabitleyip öteki ayağımızla dünyayı kucaklayan bir pergel misali, Batı medeniyetinin kendi köklerine inerek yükseldiği üzere, biz de kendi değerlerimizden aldığımız güçle hareket etmeliyiz. Unutmayın ki ‘taş yerinde ağırdır’ ve tek başına yol almak yerine, ‘kuşlar alayıyla uçar’ misali, Kırgızistan’dan Kazakistan’a tüm Türk Dünyası olarak birlikte hareket ettiğimizde aşamayacağımız hiçbir pürüz yoktur” dedi.
“Dilde, fikirde, işte birlik unsurunu yaşatmalı”
Azerbaycan Lisanlar Üniversitesi Türk Dünyası Araştırmaları Başkanı Celal İbrahımov, “Türk Dünyası’na olan bağlılığım, şimdi 17 yaşındayken, 1994’te İzmir’de katıldığım bir kurultayda Doğu Türkistanlı Uygur kardeşlerimizin seslerini duyurabilmeleri için onlara dayanak olmamla başladı. O gün anladım ki, bağımsız Türk devletleri olarak en güç anlarda birbirimize yardım etmeliyiz. Bugün ‘Türk Dünyası’ dediğimizde, yalnızca bir coğrafyadan değil; geçmişi, bugünü ve geleceği olan büyük bir medeniyetten bahsediyoruz. Bu birlikteliğin en parlak nişanesi ise, yalnızca Azerbaycan’ın değil, bütün Türk devletlerinin zaferi olan Karabağ zaferidir. Zira bu zafer, Türkiye ile Türkistan’ı birleştiren yolun üzerindeki pürüzleri kaldırmış, bizleri birbirimize daha da yakınlaştırmıştır. Bu birlikteliği kalıcı ve daha güçlü kılmak için önümüzde kıymetli vazifeler bulunmaktadır. Gaspıralı İsmail’in ‘dilde, fikirde, işte birlik’ prensibinden hareketle, ortak alfabenin akabinde artık ortak bir bağlantı lisanına odaklanmalıyız. Memleketler arası toplantılarda yabancı lisanlar yerine, esasen hepimizin anladığı Türkiye Türkçesini ortak lisan olarak kullanılması gerektiğini düşünüyorum. Bunun yanı sıra, ortak kültür hazinemizi zenginleştirmek için Türk Devletleri Teşkilatı’nın öncülüğünde özel araştırma takımları kurulmalıdır. Bu takımlar, tıpkı Kaşgarlı Mahmut’un asırlar evvel yaptığı üzere, Hakasya’dan Yakutistan’a, Kazakistan’ın köylerine kadar giderek kaybolmaya yüz tutmuş sözlerimizi ve geleneklerimizi kayıt altına almalıdır. Unutmayalım ki, atalarımızın kurduğu son güçlü kale olan ‘Türk Birliği’ etrafında birleşirsek, dünya var epey biz de varlığımızı koruyabiliriz” dedi.
“Gençler, üst medeniyeti elinde tutmanın yolunu bilmeliler”
Yazılmış yapıtlardan alınacak bildirilerin olduğunu söyleyen Celal İbrahımov, “Üst medeniyet, ulusal pahalar üzerinde gelişmelidir. Türkler üretmeli, araştırmalı ve geliştirmelidir ki Türkiye Cumhuriyeti’ni ve Türk Dünyasını, dünya var epey koruyabilsinler. Gençlerimizin üst medeniyeti elinde tutabilmeleri için bilgili, ahlaklı, edepli ve eğitimli olmalılar. Birebir vakitte ilimi, bilimi ve fen bilimlerini yeterli öğrenmeliler. Bu noktada kıymetli olan, bizim varoluş yolumuzda Orhun-Yenisey Abideleri’nin, Kutadgu Bilig’in ve Dîvânu Lugâti’t-Türk’ün Türk milletine verdiği iletileri çok yeterli algılamamız gerekiyor. Gerek tabir gücü ve lisanımızı ileri taşıma, gerekse tüm alanlarda rekabet edebilme ve birlik olma açısından bu yapıtların ehemmiyeti büyüktür. Tıpkı vakitte, idaresinde çalışanların da bu yapıtlardan alacağı çok önemli iletiler vardır” diye konuştu
“Türk Dünyasına bütünsel bir bakış açısı kazandırılmalı”
Türk Dünyası İle İlgiler ve Orhun Koordinatörlüğü Koordinatör Yardımcısı Öğr. Gör. Kenan Doğan, “ Üniversitemizin liderliğinde yürütülen ve son iki yılda büyük bir ivme kazanarak; geçtiğimiz yıl 80, bu yıl ise 100’ü aşkın öğrenci ve öğretim görevlisini buluşturan Orhun Programı, bizim için yalnızca bir öğrenci değişimi projesi değil, tarihi süreçte başka düşmüş fakat birebir kökten beslenen bizleri tekrar birleştiren bir medeniyet savıdır. Bu vizyon doğrultusunda, etkileşimi artırmak ve Türk Dünyasına bütünsel bir bakış açısı kazandırmak emeliyle düzenlediğimiz bu manalı buluşmada, bugün Azerbaycan’dan gelen çok kıymetli bir dostumuzun gözünden Türk Dünyası’nın dününü, bugününü ve geleceğini dinledik. Kendisine davetimizi kabul ettiği için çok teşekkür ediyorum” dedi.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
